TARİHTEN BUGÜNE DÜŞEN NOTLAR: 11 EKİM 1937
Haber yılı:
10 EKİM 2015 CUMARTESİ
78 YIL ÖNCE BUGÜN,
MUSTAFA KEMAL ATATÜRK
EGE BÖLGESİ’NDE YAPILAN
EGE II. ORDU MANEVRALARINI
YERİNDE İZLEMEK İÇİN, AYDIN ÜZERİNDEN TRENLE SÖKE’YE GELMİŞ VE GÜMELEZ KÖYÜ (BUGÜN AKÇAKONAK) CİVARINDA KIZILÖZ TEPESİ’NDEN MANEVRALARI İZLEMİŞTİ.
- Ata.jpeg (21.99 KiB) 3444 kere görüntülendi
Mustafa Kemal Atatürk,
9 Ekim 1937 Cumartesi günü Nazilli Sümerbank Basma Fabrikası’nın açılışını yaptıktan sonra fabrika’daki 480 makine bir anda çalışmaya başlamış ve ilk pamuğu işlemişti.
Pamuklar işlenirken Atatürk çevresine dönerek “İşte halka refah getirecek sesler” demişti.
- KahveFincani.JPG (46 KiB) 3444 kere görüntülendi
Beyaz Tren için Kaynak
Mustafa Kemal Atatürk, II. Dünya Savaşı öncesi Avrupa’nın büyük bir gerilim içinde bulunduğu 1937 yılında gerçekleştirilen Büyük Ege Manevralarında rahatsızlığına rağmen Türk Ordusuna destek ve inancını belirtmek için üç gün manevra sahasında kalmıştı.
Saat 17:30 civarında Aydın’a gelen Atatürk’ün özel treni burada kısa bir süre kalmış, bu süre içerisinde kalabalık bir halk kitlesi ile Orta ve Sanat Okulları ile Aydın’daki bütün ilkokulların öğrencileri tarafından sürekli olarak alkışlanmıştı. Daha sonra özel tren Ege Manevraları’nın merkezi olan Germencik’e doğru yol almıştı.
Ertesi gün, 10 Ekim 1937 Pazar günü, Atatürk ve beraberindekiler askeri manevraları izlemek üzere İsmet İnönü, Başvekil Celal Bayar, Milli Müdafaa Vekili Kazım Özalp, Tevfik Rüştü Aras, Fahrettin Altay, Ali Sait Paşa, Şükrü Saraçoğlu ve Recep Peker ile birlikte akşam üzeri güneş battıktan sonra özel treniyle Söke’ye gelmiş, daha önceden Söke’ye gelmiş bulunan Mareşal Fevzi Çakmak ile, diğer paşalar ve kalabalık bir halk topluluğu ve Kocagöz, Jaletepe*, Kemalpaşa ilk okulu öğrencileri tarafından karşılanmış ve o geceyi Söke İstasyonu’nda özel treninde geçirmişti.
*Jaletepe İlkokulunu, 1923 yılında Hacı Halil Paşa’nın 1882 doğumlu oğlu Hüseyin Avni Özbaş, hasta olan kızı Jale’nin hastalıktan kurtulması üzerine yaptırmıştı. 8 derslikli Jaletepe İlkokulu, Hacı Halil Paşa’nın Söke Hükümet Konağı yanında yaptırdığı ancak bir yangın sonucu yok olan Duatepe İlkokulundan sonra Söke’de kalan en eski okuldu ve 2007 yılında 84 yıllık eğitimden sonra kapasite yetersizliği ve onarım ihtiyacı gerekçesiyle kapatılmıştı.
...
Mustafa Kemal Atatürk 9 Şubat 1924 tarihinde Söke’ye ilk gelişinde beraberindekilerle birlikte saat 15:00 de şehre girmiş, Abalaki semtinde büyük bir kalabalık tarafından karşılanmış, arabasından inerek karşılayanlarla kısa bir görüşme yapmış ve yürüyerek Jaletepe okulunun önünde karşılama törenine katılmış, hazırlanan takın altında fotoğraf çektirmiş ve ardından Hükümet Konağına geçmişti.
Mustafa Kemal Atatürk daha sonra yeni inşa edilmiş olan Söke Türk Ocağına gitmiş ve binanın açılışını yapmıştı. Biraz istirahat ettikten sonra, eşi Latife Hanım ve yaveri Rusuhi Bey ile birlikte davet üzerine Söke eşrafından Hacı Halil Paşa’nın oğlu Hüseyin Avni Özbaş Bey’in evine misafir olmuş, bir buçuk, iki saat kadar istirahat etmiş ve kendilerine ikindi çayı ikram edilmişti.
O günü, tanık olan Hüseyin Avni Özbaş’ın oğlu Cemal Özbaş,
1980 yılında kendisiyle yapılan bir söyleşide şöyle anlatmaktadır;
“... Güneşli, fakat soğuk bir gündü. Babamın evindeki oturma salonunda bulunan şömine yanmakta idi. Mustafa Kemal Paşa içeriye girdiği zaman şömineye uzak bir yere oturdu. Latife Hanım da Paşanın yanına geldi. Mustafa Kemal Paşa bir taraftan babamla bir taraftan da annemle konuşuyordu. Konuşmaları özeldi. Bazı sorular sordular ve cevaplar aldılar. Çaylar içilirken özel yaşamıyla ilgili konular konuşuldu. Konuşmaları Mustafa Kemal Paşa’nın özel hayatında ileride olabilecek beklenen şeylerdi..”
Saat 17:00 sıralarında Hüseyin Avni Özbaş Bey’in evinden ayrılan Mustafa Kemal Atatürk, Cemal Özbaş’ın kullanmasına izin verdiği özel otomobiliyle istasyona doğru hareket etmiş ve Atatürk ve beraberindeki heyet özel tren ile saat 17:30’da Ortaklar’a gitmek üzere Söke’den ayrılmıştı.
- FevziCakmak.png (366.42 KiB) 3444 kere görüntülendi
gelen Mareşal Fevzi Çakmak Söke’de Aydın Salnameleri**nde adı geçen Söke Müftüsü, Eyüp Sabri Efendi’nin ilk evliliğinden olan Erzincan İliç kazası Örek köyünde doğan ve Söke’ye yerleşen oğlu Hacı Halil Paşa tarafından 1895 yılında yaptırılan konakta misafir edilmişti.
**Salname: bir çeşit yıllık veya almanaktır.
Osmanlı Devleti döneminde resmi nitelikli devlet vilayet salnamelerine rastlandığı gibi, özel nitelikli salnameler de bulunmaktaydı. Bir adı da “Nevsal”dir.[/color][/size][/i][/b]
- sokede-film-heyecani-IHA-20110614AY434295-1-t.jpg (23.66 KiB) 3444 kere görüntülendi
- sokede-film-heyecani-IHA-20110614AY434295-1-t.jpg (23.66 KiB) 3444 kere görüntülendi
