GİRİT AFRİKALILARI Zafer BEGAKİS

[eyuphuseyin]

Girit Afrikalıları
Girit'teki Afrika köleleri ve ekonomik göçmenler olan Chalikiti veya Chalikoutids bir araştırma yapmış olan
Bay Papadakis Girit'i dolaştı ve genel olarak Girit köleleri hakkında bilgi edinmek için Türkiye ve Libya'ya geçti.
Rethymnon Karagiannakis Grafik Sanatları tarafından yayınlanan " Girit'teki Afrikalılar, Halikoutes " adlı kitabının kapağı, 1922'de Resmo'da doğan ve 2007'de Ayvalık'ta ölmüş bir Afrikalı Girit, Kemal TuNÇMEN tarafından süslenmiştir.
Afrikalıların Girit'e ilk gelişleri, 1669'da Venedikliler tarafından Kandiye'nin düşüşüyle gerçekleşti. Köle taşıyıcılar Siyah köleleri Orta Afrika’dan Kahire’ye, Kuzey’den ise beyaz kölelere “ithal” edilir. Bigonissos, Hanya'da, Noel Caddesi'ndeki Rethymno ve Heraklion'da, merkez çarşı Meidan'da köle satan bir yer haline geldi.
Bu arada başka köle transferleri olacak, ancak ikinci toplu transfer 1830-40 döneminde Mısır egemenliği ile gerçekleşecek. Mehmet Ali'nin ordusunda hizmet veren ücretsiz siyahlar, Hanya, Koum Kapi surlarının dışında bir köy oluşuyor . Ancak düzenli aralıklarla Afrika ekonomik göçmenleri daha iyi bir gelecek için geliyorlar. Köleler, 19. yüzyılın son on yılına kadar Girit'te kalıyor.
Chalikoutis" Halikoutis " kelimesi ,pek çok kişi tarafından bilinmediğinden halen alayıcı bir biçimde kullanılıyor Bugün, Girit'in bazı bölgelerinde, çoğunluğu öneminin farkında olmadan, çok az ama aldatıcı bir şey var. "Chalikite", Afrika kökenli topluluğun arasında yaygın olan bir ifade olan Hal Il Couthy'den gelir, yani "Kutuyu bırak".anlamında olan sözcükten bu isim
Afrika kökenlilere bu isim takılır "" fakir çoğunlukla limanda çalışanlar, hamallar, balıkçılar, mezbahalarda ve başka yerlerde asistanlardı. Arapça ve Müslümandılar. Gecekondu mahallelerinde kaldılar, kötü giyiniyorlardı, genellikle yalın ayaklılardı, alçakgönüllü oda ve kulübelerde yaşıyorlardı, bu yüzden "Halikoutis" sözcüğü, hiç durmadan konuştukları güvenilmez bir dille birlikte, konuşulmayan "lethus" ile eşanlamlıydı.
Chalikites'in Mayıs Günü Hanya'da nasıl kutlandığından bahsetmekte fayda var. 1 Mayıs'ta Ano Kum - Kapi bölgesinden kutlamalar başlar ve Nea Chora plajında sonuçlanır Orada yirler içerler ve dans ederler Güneş batımına kadar eğlenirler. Uzun solgun yüzlü bir Arap olan Ali Kongos, Hanya yollarında davul çalarak Baharın geldiğini şarkılar söylerler Türk ve Yunanlılar alayın geçmesini izlerler Alay Yukarı Koum-Kapi bölgesine ulaştığında sessizce dağılır !!Girit Bağımsızlık hükümet konağın önünde durarlar ve onun hakkında metinler okurlar .Prens'i onurlandırmak için kendi yarattıkları bir şarkı söylerler
Yine de, üç yüzyıl boyunca adada yaşamış olsalar da bu insanlara daima önem verilmemiştir !!Girit'te yaşayan atalarından bir şey hatırlamadan kayboldular !!
Girit'teki Afrikalıların meslekleri, kıyafetleri, dinleri hakkında anlamlı bilgiler edinilmedi
Ali Gogo, Abla olarak tanınan Nuriye Marmaraki ,Salis Chelidonakis ölümlerine kadar Girit'te kalmayı tercih edenlerdi.Çünkü onlarda İngiliz İtalyan tebası olduğundan mübadeleye kayıtlamadılar
Zafer Begakis