KARAMANLI ORTODOKSLAR VE KARAMANLI TÜRKÇESİ Adem Öger

Mesaj gönderen **eyuphuseyin** » 04 Eyl 2021, 12:58

6.4. Özgün örnek metin ve Türkiye Türkçesine çevirisi Karamanlı Türkçesiyle:22

ΠΟΓΙΟΥΚ ΣΙΜΑΛΑΡ22
Νεβσεχὶρ ἐχαλισὶ ἀρασηνδὰ ἴλμ οὐ ἰρφανὴ, σεναὰτ βὲ μαριφετὶ ἰλὲ τεμεγιοὺζ ἰδὲν ζεβὰτ περβέτζχι ἀτίδιρ
ΑΡΧΙΕΡΕΑΣΛΑΡ: Χαλεπίου Θεόκτιστος ἰλὲ Ναζιανζοῦ Νεκτάριος βὲ ἐλγέβμ Βελλᾶς βὲ Κονίτσης ἐπαρχίαση μητροπολὶτ βεκιαλετινδὲ πουληνὰν Νύσσης Παΐσιος ἐφένδι
ΘΕΟΛΟΓΟΣΛΑΡ: Μερχούμ Φίλ. Ἀριστόβουλος ἰλὲ Βασίλ. Κρανιάδης βὲ ἐλ γὲβμ Πογιοὺκ ἀδὰ ἱερατικῶς προϊστάμενοση ἀρχιμ. Κωνστ. Ἁλατόπουλος βὲ Πατρικχανεδὲ μουσταχδὲμ Τριτεύων ἱεροδ. Θωμᾶς Σαββόπουλος βὲ κωδικογράφος ἱεροδ. Ἰάκωβος Παπαπαϊσίου(*) ἑφένδιλερ.
ΤΑΠΙΠΛΕΡ: Μερχοὺμ Ἰωάννης Εὐμολπίδης, Γεώργ. Ἀδοσίδης, σενελέρδζε Ἅγκαρα βιλαγετὶ πελεδιὲ τεπαπετινδὲ πουληνὰν βὲ ‘Χήφζη σηχχάτη ἀβὰμ’ ναμηνδὰ πὶρ κιτὰπ νέσρ ἰδὲν Σταῦρος Ἡρωΐδης, Ἀρχάγγελος Γαβριὴλ, σενελὲρδζε Ζαπτιὲ ναζαρετὶ βὲ χαπσχανέϊ οὐμουμὶ χασταχανεσὶ σὲρ τεπαπετινδὲ πουλουνὰν Δζώρδζη πέϊ Κολλητίδης βὲ ἐλγέβμ σεχριμιζδὲ ἰδζράϊ τεπαπὲτ ἰδὲν δοκτὼρ Ἰωάννης Κουκίδης ἰλὲ Πάρισδε πουληνὰν δοκτὼρ Φιλιππίδης ἐφένδιλερ.
ΕΡΠΑΠΗ ΧΟΥΚΟΥΚ: Ἀθῆναι δάρουλ φουνουνηνδὰν πὰ σεχαδετναμὲ μεεζοὺν πουληνὰν μερχοὺμ Κωνστ. Βαϊάννης, Ἰωάννης Πολύβιος βὲ Γεώργ. Ἐγγονόπουλος. Χοκιουμὲτ μεμουριετινδὲ πουλουνανλαρὰ κελίνδζε Κωνστ. Βαϊάννης ἐφένδιδεν μαδὰ μερχοὺμ Ἐλευθ. Κοντόπουλος, μαχδουμὶ Βασίλ. Κοντόπουλος, Ἰωάν. Γ. Βαϊάννης βὲ ἐλ γὲβμ περχαγιὰτ ὀλὰν Ἰωάν. Λ. Ὡραιόπουλος ἰλὲ Ἀνανία Καλλίνογλου βὲ Πρόδρ. Δαϊόγλου ἐφένδιλερι ζίκρ ἰδεπιλίριζ. Πουνλαρδὰν μαδὰ Νεβσεχιρλὶ πὶρ χάϊλη έρπάπη χουκούκδα κεμάλη μουβαφφακηγέτλε ἰδζράϊ βεκιαλὲτ ἰτμεκδέδιρλερ
ΓΑΖΕΤΑ ΜΟΥΧΑΡΡΙΡΛΕΡΙ. Σενελέρδζε ρούμδζα γαζέταλαρδα μουχαρριρλὶκ ἰτδικδὲν σόνρα πὶλ ἀχηρὲ τιδζαρετὲ σουλιοὺκ ἰδὲν μερχοὺμ Γεώργ. Ἀβρααμίδης. Μερχοὺμ Εὐαγγ. Μισαϊλίδησιν ‘Ἀνατολή’ γαζέταση γιγιρμὶ σενεδὲν περοὺ χεμσεχριμὶζ Ἰορ. Λημνίδης ἐφένδι ταραφηνδὰν νέσρ ἰδιλμεκδέδιρ. ‘Ἀσία’ γαζέταση κέζα Νεβσεχιρλὶ Δημ. Καρασάββας έφένδι ταραφηνδὰν νὲσρ ἰδιλμεκδὲ ἰδί. Χεμσεχριλεριμιζδὲν Ἰωάν. Λ. Ὡραιόπουλος, Ἰωάν. Ἰωαννίδης βὲ Σάββας Ἀλιακιόζογλου έφένδιλερ σενελέρδζε ‘Ἀνατολή’ σὲρ μουχαρριρλιγινδὲ πουλουνμησλάρδηρ. Μερχοὺμ Φίλ. Ἀριστόβουλος δαχὴ ‘Νεολόγος’ βὲ ‘Ἐκκλησιαστικὴ Ἀλήθεια’ γαζέταλαρηνα κοινότησιν άχβάλη ίλμιὲ βὲ ἰδζτιμαϊε σινὲ δαΐρ μουντάζαμαν μεκαλελὲρ κιονδερμίσδιρ.
ΣΕΝΑΪΙ ΝΕΦΙΣΕ: Άλμάνιαδα ἰκμάλη σεναὰτ ἰδὲν βὲ ἐλ γὲβμ Ἀθήναιδε πουλουνὰν μεσχούρ ρεσσὰμ Νικ. Φερεκύδης χεμσεχριμίζδιρ. Νεβσεχὶρ πάζη σεναατκιὰρ ἁγιογράφοσλαρ δαχὴ τζηκαρμήσδηρκι πουνλὰρ μιανηνδὰ μερχοὺμ Λάζ. Ζωγραφίδης ἰλὲ Πρόδρομος Μαυρόπουλοση βὲ πουνοὺν ἐλ γέβμ Ἅγιον ὅροσδα πουλουνὰν μαχδουμλαρὴ Ἰωάννης βὲ Λεωνίδαση ζίκρ ἰδεπιλίριζ.
ΤΙΔΖΑΡΕΤ ΒΕ ΣΕΝΑΪ: Νεβσεχιρδὲ ροὺμ κοινότησι ἐφραδή ἀρασηνδὰ πασληδζα σεναατλαρδὰν δεμιρδζιλίκ, τερζιλίκ, κουνδούραδζηληκ, ἑπνιὲ καλφαληγὴ, μαρανκοζλούκ, δεππαγλήκ, μουσκιρὰτ ἰμαλή, πὲζ δοκουμὰκ βὲ χαληδζηλὴκ ἔν ζιαδὲ μαζχάρη ρεβὰδζ ὀλανλάρδηρ. Πουνλαρδὰν ποὺ σὸν 3 σεναὰτ έβλερδὲ ἰσλενίρ. Σὸν ἀσηρὴν σονλαρηνὰ καδὰρ κασαπανὴν πουτοὺν ἰδχραδζὰτ βὲ ἰδχαλὰτ τιδζαρετὶ σὴρφ ρουμλαρὴν ελινδὲ ολοὺπ, Ρουμλαρὴν Χαλὲπ, Ρουμλαρὴν Χαλὲπ, Ἀϊντὰπ, Μερσὶν, Ἄδανα, Ταρσούς, Ἐρζερούμ, Κάϊσερι βὲ Σταμποὺλ ἰλὲ μουαμελάτη τουδζαριεσὶ πὲκ ζιαδὲ ἰδί. Λάκιν πίλ ἀχηρὲ μακάμη σαδαρετὶ ἰχρὰζ ἰδὲν μααχοὺδ Φερὶδ πασανὴν τεσβικὰτ βὲ ταχρικιατὴ ἰλὲ τιδζαρὲτ ἄδετα δζέπραν τούρκ οὐνσουρηνὴν ἐλινὲ κετζδί.

BOYÜK SİMALAR
Nevşehir ehalısi arasında ilm ü irfani, senaat ve marıfeti ile temeyüz iden zevat bervechi atidir.

ARHIERASLAR: Halepiu Theoktistos ile Nazianzu Nektarios ve elyevm Vellas ve Koniçis eparhiası mitropolit vekaletınde bulınan Nissis Paisios efendi.
THEOLOGOSLAR: Merhum Fil. Arıstovulos ile Vasil Kraniadis ve elyevm Boyük ada ieratikos proistamenosi Arhim. Konst. Alatopulos ve Patrikhanede müstahdem Tritevon ierod. Thomas Savvapolos ve kodikografos ierod. İakovos Papapaisiu (*) efendiler
TABİPLER: Merhum İoannis Evmolpidis Yeory. Adosidis senelerce Añkara vilayeti beledie tebabetinde bulınan ve ‘Hıfzı sıhhatı avam’ naminda bir kitap neşr iden Stavros H. İroidis, Arhaggelos Gavriil senelerce zaptie nazareti ve hapshanei umumi hastahanesi sertebabetınde bulunan Corci bey Kollitidıs ve elyevm şehrimizde icrai tebabet iden doktor Ioannis Kukidis ile Parisde bulınan doktor Filippidis efendiler.
ERBABI HUKUK: Athinaı darulfununından pa şehadetname meezun bulınan merhum Konst. Vayanis, Ioannis Polivios ve Yeory. Eggonopulos, Hokumet memurietinde bulunanlara gelince Konst. Vayanis efendiden mada merhum Elevth. Kontopulos, mahdumi Vasil. Kontopulos, Ioan. G. Vayanis ve elyevm berhayat olan Ioan. L. Oreopulos ile Anania Kallinoglu ve Prodr. Dayoglu efendileri zikr idebiliriz. Bunlardan mada Nevşehirli bir hayli erbabı hukukda kemali muvaffakıyetle icrai vekalet itmekdedirler.
GAZETA MUHARRİRLERİ: Senelerce rumca gazetalarda muharrırlik itdikden sonra bil ahire ticarete sulük iden merhum Yeory. Avraamidis, Merhum Evang. Misailidisin ‘Anatoli’ gazetası yigirmi seneden beru hemşehrimiz Ior. Limnidis efendi tarafından neşr idilmekdedir. ‘Asia’ gazetası keza Nevşehirli Dim. Karasavvas efendi tarafindan neşr idilmekde idi. Hemşehrilerimizden Ioan. L. Oreopulos, Ioan. Ioannidis ve Savvas Alagözoglu efendiler senelerce ‘Anatoli’ ser muharrirliginde bulunmışlardır. Merhum Fil. Arıstovulos dahi ‘Neologos’ ve ‘Ekklisiastiki Alitheia’ gazetalarına koinotisin ahvalı ilmie ve ictimaiesine dayir muntazaman mekaleler gondermişdir.
SENAİİ NEFİSE: Almanıada ikmalı senaat iden ve el yevm Athinada bulunan meşhur ressam Nik. Ferekudis hemşehrimizdir. Nevşehir bazı seneatkar ayiografoslar dahi çıkarmişdırki bunlar mıanında merhum Laz. Zografidis ile Prodromos Mavropulosi ve bunun el yevm Ayion orosda bulunan mahdumlari Ioannis ve Leonidasi zikr idebiliriz.
TİCARET VE SENAİ: Nevşehir rum koinotisi efradi arasında başlıca senaatlardan demircilik, terzilik, kunduracılık, ebnie kalfalıgi, marangozluk, debbaglik, muskirat imali, bez dokumak ve halıcılik, en ziade mazharı revac olanlardır. Bunlardan bu son üç senaat evlerde işlenir. Son asrin sonlarına kadar kasabanin bütün ihracat ve idhalat tıcareti sırf rumlarin elinde olupRumlarin Halep, Antap, Mersin, Adana, Tarsus, Erzerum, Kaiseri ve Stambul ile muamelatı tucariesi pek ziade idi. Lakin bil ahire makamı sadareti ihraz iden maahud Ferid paşanin teşvikat ve tahrikati ile ticaret adeta cebran türk unsurinin eline geçdi.

22 Metin, ‘Nevşehir Mekteplerinin Dersaadet Eforiasının Yüzüncü Senei Devriesi 1820-1920’ (Anatoli Matbaası, 1920) isimli eserin 85-88. sayfaları arasını içermektedir.
(*) Μεμλεκετλερινδὲν οὐζὰκ πουλουνμάκλα περαπὲρ γίνε κοινότησε καρσὴ χηζμετδὲ κουσοὺρ ἴτμεγεν μοναχὸς Πατὴρ Σάββας, Παρασκευοφύλαξ τοῦ Παναγίου Τάφου ἰλὲ Ἅγιον ὅροσδα Ἅγιος Παντελεήμων μοναστηρὴ ἐρκιανηνδὰν Πατὴρ Ἀνδρέας δαχὴ σαγιάνη ζίκρδιρλερ.
(*) Memleketlerinden uzak bulunmakla beraber yine koinotise karşi hizmetde kusur itmeyen monahos Patir Savvas, Paras- kevofulaks tu Panoyiu Tafu ile Ayion orosda Ayios Panteleimon Monastıri erkanından Patir Andreas dahi şayanı zikrdirler.

Mesaj gönderen **eyuphuseyin** » 04 Eyl 2021, 13:01

Kaynaklar

Ağca, Ferruh (1999). Karamanlı Türkçesi’nde Şekil Bilgisi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kayseri.
Anzerlioğlu, Yonca (2009a). Karamanlı Ortodoks Türkler, Phoenix Yayınevi, Ankara.
Anzerlioğlu, Yonca (2009b). ‘Tarihi Verilerle Karamanlı Ortodoks Türkler’, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, S.
51, s. 171-187.
Augustinos, Gerasimos (1997). Küçük Asya Rumları, çev. Devrim Evci, Ayraç Yayınevi, Ankara.
Aytac, Selenay (2014). ‘The Karamanlidika Digital Library Project: Connecting Karamanlides Memories’, ASIST, November 1-4, USA.
B. Goularas, Gökçe (2012). ‘1923 Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi ve Günümüzde Mübadil Kimlik Ve Kültürlerinin Yaşatılması’,
Alternatif Politika, C. 4, S. 2, s. 129-146.
Balta, Evangelia (1987a). Karamanlidika XXe Siécle Bibliographie Analytique, Athénes.
Balta, Evangelia (1987b). Karamanlidika Additions (1584-1900) Bibliographie Analytique, Athénes.
Balta, Evangelia (1990). ‘Anadolu Türkofon Hristiyan Ortodoksların ‘Ulusal Bilinç’lerini Araştırmaya Yarayan Bir Kaynak Olarak Karamanlıca Kitapların Önsözleri’, çev. H. Millas, Tarih ve Toplum, S. 13, s. 82-84.
Balta, Evangelia (1997). Karamanlidika Nouvelles Additions et Compléments I, Athénes.
Balta, Evangelia (1998). ‘Karamanlıca Kitapların Dönemlere Göre İncelenmesi ve Konularına Göre Sınıflandırılması’, Müteferrika,
S. 13, s. 3-18.
Balta, Evangelia (2010). ‘Beyond the Language Frontier: Studies on the Karamanlis and the Karamanlidika Printing’, The Isis Press,
İstanbul, 13/74.
Baş, Mustafa (2005). Türk Ortodoks Patrikhanesi, Aziz Andaç Yayınları, Ankara. Baykurt, Cami (2007). Osmanlı Ülkesinde Hristiyan Türkler, İstanbul.
Berkol, Bülent (1986). ‘133 Yıl Önce Yayımlanan Yunan Harfleri ile Türkçe (Karamanlıca) Bir ‘Robinson Crusoe’ Çevirisi’, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Metodoloji ve Sosyoloji Araştırmaları Merkezi, 21, s. 135-158.
Cahen, Claude (1985). Osmanlılardan Önce Anadolu’da Türkler, İstanbul.
Çakmak, Cihan (2012). ‘Karamanlı Türkçesine Genel Bir Bakış Denemesi’, I. Uluslararası Nevşehir Sempozyumu Bildirileri, 2012, C.II. Demir, Necati (2010). ‘Türkiye’de Bulunan Grek Harfli Türkçe Kitabeler ve Karaman Türklerinin Dili’, Zeitschrift Für die Welt der
Türken, Volume 2, No. 1, s. 3-23.
Eckmann, J. (1950a). ‘Anadolu Karamanlı Ağızlarına Ait Araştırmalar I, Phonetica’, Ankara Üniversitesi DTCF Dergisi, C. VIII, S. 1, s. 165-200.
Eckmann, J. (1950b). ‘Yunan Harfli Karamanlı İmlası Hakkında’, Türk Dili ve Tarihi Hakkında Araştırmalar 1, s. 27-31. Ekincikli, Mustafa (1998). Türk Ortodoksları, Siyasal Kitabevi, Ankara.
Erdal, İbrahim (2012). Mübadele (Uluslaşma Sürecinde Türkiye ve Yunanistan 1923-1925), IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul. Eröz, Mehmet (1983). Hristiyanlaşan Türkler, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara.
Eyice, Semavi (1975). “Anadolu’da Karamanlıca Kitâbeler (Grek Harfleriyle Türkçe Kitabeler)”, Belleten, c. XXXIX, S. 153, s.
25-56.
Eyice, Semavi (1980). “Anadolu’da Karamanlıca Kitâbeler (Grek Harfleriyle Türkçe Kitabeler) II”, Belleten, c. XLIV, S. 476, s.
683-696.
Güngör, Harun (1984). ‘Karamanlıca (Grek Alfabeli Türkçe) Bir Kitâbe’, Türk Dünyası Araştırmaları S. 33, s. 95-101, İstanbul. Güngör, Harun (1989). ‘Karamanlıca Üç Kitabe’, Türk Dünyası Tarih Dergisi, C.III, S. 34, s. 29-31.
Harakopulos, Maksimos (2003). Romi tis Kappadokias, Atina.
Hazar, Mehmet (2008). ‘Grek Asıllı Karamanlı Türkçesi Alfabesinin Kullanımı Üzerine’, Turkish Studies, Volume 3/6, s. 337-353. Irakleous, Stelios (2013). ‘On the Development of Karamanlidika Writing Systems Based on
Sources of the Period 1764–1895’, Mediterranean Language Review, S. 20, s. 57-95.
İbar, Gazanfer (2010). Anadolulu Hemşehrilerimiz Karamanlılar ve Yunan Harfli Türkçe, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
Kahya, Hayrullah (2008a), Karamanlıca Bir Esere Göre Karamanlıcada Arapça ve Farsça Kelimeler’, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 3/3 Spring, s. 480-501.
Kahya, Hayrullah (2008b), ‘Karamanlıca Bir Kitap Yeñi Hazne ve Dil Özellikleri (İmlâ Özellikleri ve Ses Bilgisi), Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 3/6 Fall, s. 367-408.
Kahya, Hayrullah; Kılıçarslan, Mustafa (2009). ‘Karamanlıcada i/e Meselesi’, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume 2/ 8 Summer, s. 200-211.
Kiracı, Mehmet (2006). Cumhuriyet Döneminin İlk Göçü: Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Edirne.
Kodaman, Ömer (2008). Türkiye ile Yunanistan Arasında Nüfus Mübadelesi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kahramanmaraş.
Koimisoglu, Sümeon K. (2005). Kappadokia, Thessaloniki.
Korat, Gürsel (2010). Taş Kapıdan Taçkapıya Kapadokya, İletişim Yayınları, İstanbul.
Miller, M.G. (1974). The Karamanli-Turkish texts: the historical changes in their script and phonology (Unpublished PhD thesis), Indiana University, Indiana.
Moşkov, V.A. (1999). Balkan Yarımadasında Türk Kavimleri, çev. Elena İvanova, Kayseri.
Nakracas, Georgios (2003). Anadolu ve Rum Göçmenlerin Kökeni 1922 Emperyalist Yunan Politikası ve Anadolu Felaketi, Çev.
İbram Onsunuğlu, Belge Yayınları, İstanbul.
Öger, Adem (2012). ‘Karamanli Orthodox Turks Who İmmigrated to Greece From Mustafapasha due to the Population Exchange’,
Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.2, S.1, s. 28-42.
Öger, Adem; Turan, Ahmet Turan Türk (2013). ‘Kültürel Bağlamda Kapadokya Bölgesinde Bulunan Grek Harfli Türkçe Kitabelerin Dili’, The Journal of Academic Social Science Studies, Volume: 6/8, s. 1137-1151.
Öger, Adem; Özdem Oğuz (2013). Karamanlıca Bir Eser: Nevşehir Salnamesi 1914, Nevşehir Üniversitesi Yayınları, Ankara. Şakiroğlu, Mahmut H. (1974). ‘Salaville, Sévérien ve Eugene Daleggio, Karamanlidika, Bibliographie Analytique D’ouvrages en
Langue Turque İmprimes en Caracteres Grecs, III, 1866-1900, (Karamanlidika, Yunan Harfleri ile Basılı Türkçe Kitapların Açıklamalı Bibliografyası, III. Cilt. 1866-1900)’, Belleten, XXXVIII/152, s. 757-765.
Tekinsoy, Yunus Emre (2007). Türk Rum Nüfus Mübadelesi ve Konya, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya.
Türk, Ahmet Turan (2011). ‘Leksikon Ellino-Turkikon’dan Hareketle Grek Asıllı Karamanlı Alfabesi, I. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu Bildirileri, Nevşehir, Cilt 1, s. 123-138.

Mesaj gönderen **eyuphuseyin** » 04 Eyl 2021, 13:05

Hamam kitabesi,
Fertek/Niğde (15 Temmuz 2012)
© Adem Öger

: Karamanlı 7.png (431.42 KiB) 7570 kere görüntülendi

Karamanlıca mezar taşı,
Niğde Müzesi (16 Temmuz 2012)

Mesaj gönderen **eyuphuseyin** » 04 Eyl 2021, 13:07

: Karamanlı 8.jpg (50.32 KiB) 7570 kere görüntülendi

Kayseri’nin Çukur köyünden göç edenlerin yerleştiği Kappadokiko köyü/ Karditsa
(18 Temmuz 2013)

: Karamanlı 9.jpg (40.94 KiB) 7570 kere görüntülendi

Sinasos’tan göç edenler tarafından inşa edilen ve içerisindeki
bütün eşyaların Kapadokya’dan getirildiği bir kilise, Neasinasos/İstia (18 Temmuz 2010)