1897 Türk-Yunan Savaşı’nda Ecnebilerin Zararlarının Tazmîni Meselesi İbrahim Serbestoğlu

[eyuphuseyin]

elde etmeye çabasındaydılar. Oysa savaş sonrasında Yahudiler de Müslümanlarla birlikte Osmanlı topraklarına göç etmek zorunda kalacaktır. Yenişehir, Tırhala, Golos ve Çatalca’dan hareket eden 300 hanelik kafile içerisinde Yahudiler de vardı. Bunlar da Osmanlı topraklarına ulaştıklarında idarecilerden yardım talebinde bulunacak kadar yokluk içindeydiler.35
D. Ecnebiler
Tarım ve ticaretin gelişmiş olduğu Tesalya’da ecnebiler onlarca çiftlik sahibi, tüccar ve bazı yerel işletmelerin imtiyazını elde etmiş kişiler olarak karşımıza çıkmaktadırlar. Bunlar İtalya, Avusturya, İngiltere, Fransa ve Rusya vatandaşıydılar. Osmanlı ordusu Tesalya’ya girdiği zaman mensup oldukları ülke konsolosları hemen devreye girerek vatandaşlarının can ve mal güvenliğinin sağlanmasını istemişlerdi.36
1. İlk Şikâyetçi: Theodore Mavrokordato’nun Tazminat Talebi
a. Çiftliklerin Zararının Karşılanması
Osmanlı askerleri tedbir almasına rağmen savaş esnasında Osmanlı ve Yunan tebaasının keza bunun yanı sıra ecnebilerden de pek çoğunun mülkü zarar gördü. Bunlardan birisi de Theodore Mavrokordato’dur. Osmanlı belgelerinde Rus tebaası olarak tanımlanmakta olup Rum kökenlidir.37 İngiliz konsolosluk raporlarına göre Theodore Mavrokordato İstanbul’da yaşayan bir bankerdir.38
Theodore Mavrokordato’nun ilk şikâyeti Tesalya’daki çiftliklerinde çalışan Rumların dönüşüne izin verilmemesine yönelikti. Mavrokordato’nun Uzunkaralar’daki çiftliğine dönmek isteyen Peroku adlı adamıyla çiftlik halkından 15 aile, 100 at, 100 öküz ve 3.000 küçükbaş hayvana izin verilmemişti.39 Edhem Paşa, kendisine iletilen bu durum karşısında Tesalya Rumlarının çoğunun çiftliklerde çalıştıklarını ve yarıcılıkla geçindiklerini söyleyerek kimlikleri hakkında bilgi sahibi olunmayan bu kişilerin dönüşüne güvenlik açısından izin verilemeyeceğini bildirmiştir.40
Edhem Paşa’nın olumsuz tavrı karşısında Rusya Sefareti, Theodore Mavrokordato’nun sahip olduğu emval ve emlakına verilecek zarardan Osmanlı

35 BOA, BEO. 1125/84375, 20 Mayıs 1898; BOA. BEO. 1140/85432, 12 Haziran 1898.
36 1897 Türk-Yunan Savaşı (Tesalya Savaşı), s. 26.
37 Karlofça görüşmelerine baş tercüman olarak katılan Alexander Mavrokordato Fenerli bir Rum’du. Ondan sonra Divan-ı Hümayun baş tercümanlığı görevine Fenerli Rumlar getirilmiştir. Bkz: Johannes Irmscher, “Alexandros Mavrokordatos, Greek Scholar and Turkish Diplomat”, XII. Türk Tarih Kongresi (12-16 Eylül 1994) Kongreye Sunulan Bildiriler, c.III, Ankara 1999, s. 1005-1008.
38 Parliamentary Papers, Commercial No.28 (1883), s. 1208.
39 BOA, BEO.1012/75872, 25 Eylül 1897.
40 BOA, BEO. 1017/76270, 26 Eylül 1897.

[eyuphuseyin]

Devleti’nin sorumlu tutulacağını Bâbıâli’ye bildirdi. Osmanlı Hariciyesi, savaşı başlatanın Yunanistan olduğunu hatırlatarak, bu tür olayların sorumluluğunun da Yunan hükümetine ait olması gerektiği karşılığını verdi.41 Yine de Türk-Rus ilişkilerinin bozulmaması için ilgili kumandanlıklara gerekli tedbirleri almaları yönünde emir verildi.42
Hariciye Nezareti’nin cevabından ikna olmayan Ruslar, Golos’taki Rus konsolos vekili Kondos’un raporları doğrultusunda tazminat taleplerinin karşılanması için tekrar Bâbıâli’ye başvurdular. Bir komisyon kurularak gerekli incelemelerin yapılmasını teklif ettiler.43 Meclis-i Vükela ise Rusların ısrarlı talepleri karşısında Mavrokordato’nun çiftliklerine zarar verildiği tarihlerde Osmanlı askerlerinin bu işi yapmasının mümkün olmadığını, savaş esnasında zarar gören mekân ve müesseseler için tazminat ödenmesinin emsali bulunmadığını bildirdi. Çiftlikler, Osmanlı askerinin bölgeye gelmesinden sonra yakılıp yıkılsa dahi savaşla uğraşan bir ordunun genel güvenliği sağlamasının imkânsızlığına dikkat çekilerek, tazminat ödenmemesi kararı alınmıştır.44 Fakat Osmanlı, Rusların taleplerinin devam etmesi sonrasında Mavrokordato’ya çiftliklerinin gördüğü zarara karşılık 6.000 lira tazminat ödeyerek aldığı kararı değiştirdi.45
b. Demiryolu Hattının Kullanım Bedeli
Tesalya’nın Yunanistan’a bırakılmasının ardından Yunan hükümeti, bölgenin iç kesimlerini Golos (günümüzde Volos şehri) Limanı’na bağlayacak demiryolu hattı döşenmesi imtiyazını Theodore Mavrokordato’ya vermişti. Mavrokordato, 23 milyon frank sermaye ile dört ortaklı bir anonim şirket kurdu.46 1883’te de demiryolu iki hat üzerinden hizmet vermeye başladı. Yenişehir’den (Larissa) Velestin’e (Belestinon) oradan da Golos’a uzanan hat 61 km uzunluğundaydı. Velestin’den başlayarak Çatalca (Farsala), Kardiça (Karditsa), Tırhala’dan (Trikala) geçip Kalabaka’ya (Kalambaka) uzanan 142 km’lik kısmıyla birlikte toplam 203 km uzunluğa sahipti. Demiryolu güzergahı dar ve bazı yerlerde meyilli olduğundan yapımı için Yunan hükümeti, ilgili kumpanyaya kilometre başına 25.000 altın drahmi tazminat ödemeyi taahhüt etmişti. Askeri sevkiyat için her ne kadar uygun değilse de savaş esnasında hayvan ve arabalarla yapılacak sevkiyata göre daha etkili olacağından önemi artmıştı.47


41 BOA, BEO. 951/71324, 18 Mayıs 1897.
42 BOA, BEO. 1124/84230, 28 Nisan 1898.
43 BOA, BEO. 1218/91284, 9 Ekim 1898.
44 BOA, Meclis-i Vükela Mazbataları (MV). 100/5, 18 Mayıs 1899.
45 BOA, BEO. 1514/113524, 6 Temmuz 1900.
46 Parliamentary Papers, Commercial No.28 (1883), s. 1208.
47 Süleyman Tevfik- Abdullah Zühdi, Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye ile Yunan Muharebesi 1314, s. 246-247.

[eyuphuseyin]

Osmanlı askerinin savaştaki üstünlüğü karşısında cepheleri terk eden Yunanlılar, geride bıraktıkları trenlerin çalışmaması için lokomotiflerdeki ateşleme sistemini söküp götürmüşlerdi. Bölgenin tamamen Osmanlı kontrolüne geçmesi sonrasında istihkâm yüzbaşısı Fatih ile tüfekçi ustası treni hareket ettirecek mekanizmayı yaparak geride kalan iki lokomotife monte etmişti. Makinist olarak da yine Fatih yüzbaşı görevlendirilmişti. Yenişehir- Velestin-Golos ve Velestin-Çatalca-Tırhala hatlarında daha çok erzak ve cephane nakledildiği halde bazen yolcu da taşınmaya başlandı.48
Savaşın bitmesi ve Osmanlı askerlerinin çekilmeye başlamasıyla birlikte Theodore Mavrokordato, demiryolu hattının askerlerce işletildiği gerekçesiyle tazminat talebinde bulundu. Oysa demiryolu, kumpanyaya teslim edildikten sonra Mavrokordato’ya nakliye ücreti ödenmişti. İstenilen tazminat savaş esnasında 82 gün boyunca Osmanlı askerince demiryolunun idare edildiği döneme aitti. Osmanlı askerlerinin nakledilmesi için kumpanya direktörüne tebligat yapıldığı halde sonuç alınamamıştı. Meclis-i Vükela’ya göre devletlerarası hukuk gereğince Osmanlı ordusunun terk edilmiş halde bulduğu demiryolu gibi nakliye araçlarından istifade etme hakkı vardı. Bu dönemde hattın Osmanlı ordusunca işletildiği de doğruydu. Ancak hattın gerekli tamiratını da bizzat Osmanlı askerleri yapmıştı. Bu nedenle kumpanyaya tazminat ödenmesine gerek görülmemekteydi. Yalnız trenin kullanım bedelinin, yakıt giderlerinin ve yapılan asker nakliyeleri için talep edilen 195.000 kuruşun ödenmesi kararına varıldı. Kullanım bedelinin tayini ile kumpanyaya ait olup bu süreçte kullanılan kömür ve sairenin bedeli Ticaret ve Nafia Nezaretleri uzmanlarının incelemesi sonrası takdir edilecekti. Bu işlemler yapılırken demiryolunun kullanımında görevlendirilmiş askerlerden birisi de hazır bulunacaktı. Ayrıca bu komisyona demiryolunun imtiyaz sahibi Mavrokordato’nun da davet edilmesi ve süreci görerek iknaya çalışılmasına karar verildi.49













48 Süleyman Tevfik, Tesalyada Bir Cevelan, s. 281.
49 BOA, MV. 95/71, 24 Temmuz 1898.

[eyuphuseyin]

Harita: Tesalya Demiryolu

TESELYA.jpg (127.16 KiB) 2382 kere görüntülendi

2. Paul Stefanoviç’in Tazminat Talebi
İtalya vatandaşı olan Paul Stefanoviç, Tesalya’da 28 adet çiftliğe sahipti. Bazı çiftliklerin Osmanlı idaresi zamanından beri ellerinde olduğu anlaşılmaktadır. Bunlar Paul’un babasının, çiftlik sahiplerine verdiği borcu alamadığından el konulmuş yerlerdi. İtalya’nın Golos konsolos vekili Borel, Pire’deki İtalya konsolosuna gönderdiği Ekim ve Kasım 1897 tarihli iki adet raporunda İstanbul’da ikamet eden vatandaşları Paul Stefanoviç’in çiftliklerine Osmanlı askerlerinin zarar verdiğini bildiriyordu. Bilginin kaynağı çiftliklerin müdürü Dimitri Kapulov’du. Kapulov’a göre Yenişehir ve Tırnova’daki Osmanlı memurları Stefanoviç’in tabiiyetini dikkate almamıştı. Çiftlik kethüdalarından 1897 yılına mahsuben zorla 111.000 kıyye buğday, 9.000 kıyye arpa ve 150.000 kıyye saman almışlardı. Ayrıca her çift öküz başına ihtisap resmi olarak 20’şer İstanbul kilesi de buğday talep edilmişti. Yenişehir’deki Osmanlı zaptiyeleri Dimitri’yi, 50.000 kıyye buğdayın 1/3’ünü Ordu-yı Hümayun Levazım Dairesine vermesi için müracaat ettirmişlerdi. Hacı Musa çiftliğindeki ambarın kapısı kırdırılarak 20.000 kıyye buğdaya el konulmuştu. Dimitri’nin şikâyeti üzerine İtalya konsolos vekilinin Golos Mutasarrıfı nezdinde yaptığı girişimlerden sonuç alınamamıştı. Golos Mutasarrıfı Enver Paşa, verilen emirlerin iptal edilmesi için Dömeke’deki başkumandan Edhem Paşa’dan onay gelmesi gerektiğini bildirişti. Edhem Paşa, yaşananlar karşısında çiftliklerin bir

[eyuphuseyin]

İtalyan’a ait olduğunun bilinmediğini söylemişse de bölge halkına bu açıklama inandırıcı gelmemişti.50
Golos’taki Osmanlı idaresinden ve Edhem Paşa’dan beklediği karşılığı bulamayan İtalyanlar durumu bizzat Osmanlı hükümetiyle görüşmesi için İstanbul’daki İtalya Sefareti’ne bildirdiler. İtalya Sefareti’nin başvurusu üzerine Osmanlı Hariciye Nezareti İstişare Odası’nın görüşü doğrultusunda Müşir Edhem Paşa’nın bilgisine başvuruldu. Edhem Paşa, çiftliklerdeki hasarın Osmanlı Devleti’ne mal edilemeyeceğini söylüyordu. Paşa’ya göre hasar savaş esnasında Yunanlılar tarafından yapılmıştı. Osmanlı kontrolündeki mahallerde her türlü emlakın korunması için gerekli makamlara talimat verilmişti. Edhem Paşa, sonuç olarak savaş esnasında hiçbir hanenin ecnebi tebaasına ait olduğuna dair işaret bulunmadığını; tahammülü aşacak vergi talep edilmediğini ve de Yunanlıların geri çekilmeleri esnasında geçtikleri yerleri yaktıklarından halkın zarar gördüğünü bildiriyordu.51
Müracaatlar sonrasında konuyu gündemine alan Meclis-i Vükela, Hudud-ı Yunaniye Kumandanı ve Ordu-yı Hümayun Müşiri Edhem Paşa’nın görüşleri doğrultusunda zahire ve samana el konulmasının devletlerarası hukuka uygun olduğunu, aksi halde zahire fiyatlarının artmasıyla mahalli ihtiyacı karşılamanın mümkün olmayacağı fikrini benimsedi. Bölgedeki ecnebilere ait zahireye bedeli sonradan ödenmek şartıyla el konulup konulamayacağı hususunda ise savaş döneminde onay vermekle birlikte savaşın bitmesiyle bu yola tevessül edilemeyeceği kararı alındı.52
Paul Stefanoviç, Osmanlı makamlarının verdiği cevaptan yine tatmin olmadı. Osmanlı askerlerinin sorumluluğu olduğunda ısrar etti. Çiftliklerin hasar/zarar tespiti yaptırılıp, detaylı bir rapor hazırlatıldı. Maddi kaybın 22.023 lira 50 kuruş tutarında olduğu tespitiyle, Bâbıâli’den tazminat talebinde bulundu. İtalyan Sefareti de İtalyan vatandaşlarına ait çiftliklere İtalya bayrağı dikilmesi talimatını verdi.53









50 BOA, BEO.1124/84230, 13 Kasım 1897; BOA, BEO. 1042/78086, 21 Kasım 1897.
51 BOA, BEO.1124/84230, 9 Mayıs 1898.
52 BOA, MV. 93/89, 5 Aralık 1897.
53 BOA, BEO.1124/84230, 10 Kasım1897.

[eyuphuseyin]

Tablo 3: Paul Stefanoviç’in Çiftlikleri

Bulunduğu Yer Çiftlikler
Yenişehir Nahiyesi Hacı Mustafalar, Mega Haliç, Ömerler, Hısarlık, Koçbarsan, Aksaray,
Niyamata, Kasteri, Çoksani, Sarassalar, Kiyupe Bombazi
Kardiça Nahiyesi Ermiç, Çamaç, Kalo Griyani, Kranya
Tırnova Nahiyesi Oksular
Farsala(Çatalca) Nahiyesi Seh
Velestin Nahiyesi Rizaryon, Hacı Musa


Tablo 4: Paul Stefanoviç’in Hasar/Zarar Tespit Raporu

Hasar/Zarar Bedeli (Lira-i Osmanî) Hasara Zarara dair Açıklama

1.100 Tamamen tahrip edilen 11 ev ile müştemilatı, arabalık, ahır ve sairenin her biri 100 liradan

240 Kapı ve pençeleri tahrip edilen 14 hane
23 Gasp edilen ziraat aletleri ve Alman usulü 20 adet el arabası
5 20 adet yerli el arabası
100 10 adet çift yük arabası

12 2 adet adi yük arabası
50 10 adet araba(talika)
40 Buğday ayıklamaya mahsus 2 adet buhar makinesi
110 12 baş öküz
130 13 baş beygir
20 6 baş eşek
50 5 baş sağılan sığır
280 1.590 kile buğday

Kızumilos Çiftliği (tamamen tahrip edilmiş)

500 Müdür ve idare heyetine ait büyük bina ile müştemilatı yakılmış
500 İki büyük mağaza yıkılmış
700 Kilise ile okul tahrip edilmiş
2.200 22 adet hane ile müştemilat, arabalık ve ahır
400 8 adet küçük ev
200 Bir han
250 2.400 kile buğday ve arpa

[eyuphuseyin]

350 Gasp edilen öküz, beygir ve ziraat aletleri

500 Yanmış bir hane ile büyük bir mağaza

26 İki çift öküzle iki araba

Hacı Mustafalar Çiftliği

400 Yanmış mağaza ve ambarlar

Hısarlık Çiftliği

150 Oturulamayacak durumda harap olan birkaç adet bina

600 Tahrip edilen mağaza ve haneler

1.500 Çiftliğin müştemilat kısmında yıkılan binalar. Hasat edilen buğday.

1.150 7.000 kile buğday, 1000 kile arpa ve mısırın bedeli



Toplam:
22.032,50

İşgalin uzaması, hayvanlarla, alet ve edevatın olmaması ayrıca tohumların
ekilememesi nedeniyle 1897-98 senesi ziraatı tehlikeye düşmüştü. Bu çiftliklerden senelik 8.000 Osmanlı lirası civarında gelir elde edilmekteydi. Üstelik bir sonraki sene de bu gelirden mahrum kalınacağı hesaplanıyordu. Hatta bu çiftliklerden savaş öncesindeki verimliliğin sağlanabilmesi için birkaç yıl geçmesi gerektiğinden hareketle tazminatın gerekliliği vurgulanıyordu.




3. Diğer Ecnebilerin Tazminat Talepleri
Theodore Mavrokordato ve Paul Stefanoviç’in haricinde pek çok ecnebi de Osmanlı Devleti’nden zararlarının karşılanmasını talep ediyordu. Bunlardan bir kısmı zararın Osmanlı askerlerince verildiğini iddia ederken, bir kısmı da savaş esnasında Yunanlılarca yapıldığını söylüyordu. Dolayısıyla Türk-Yunan anlaşmasındaki Yunan kuvvetlerinin savaş esnasında zarar verdiği fertler için Osmanlı Devleti’ne ödenen 100.000 lira tazminattan zararlarının tazminini istiyorlardı.54


54 1897 Savaşı sonrasında Avrupa devletleri Osmanlı tarafının tazminat talebini yüksek bulmuştu. Görüşmeler sonucunda savaş tazminatı olarak 4 milyon lira ödenmesine ilave

[eyuphuseyin]

Alman tabiiyetindeki Istamatyadın’e ve İngiliz John Kupa’ya ait buğdaya Osmanlı askerlerince el konulmuştu. Her iki tüccar da bundan vazgeçilmezse zarar ve ziyan bedelinin Osmanlı hükümetinden talep edileceği uyarısında bulundular. Osmanlı Hariciyesi, kendilerini barış görüşmelerinde destekleyen Almanlarla55 ters düşmek istemediğinden, gerekli önlemlerin alınması için seraskerliğe yazı gönderdi. Seraskerlik de Müşir Edhem Paşa’dan bilgi istedi. Edhem Paşa, önceki cevaplarına ilave olarak John Kupa’nın mağazasının açılıp buğdayın 1/3’ünün alınmasına karşılık kendisine mazbata verildiğini söylüyordu. Seraskerlik aldığı cevap üzerine savaş esnasında bedeli sonradan ödenmek şartıyla zahireye el konulmasının uygun olacağını, savaş sonrasında ise bu tür işlemlerin kabul edilemeyeceğini Edhem Paşa’ya bildirdi.56
Savaş sonrasında zarar gören kişilerin taleplerini değerlendirmek ve tazminat bedelini tespit edip ödemek için Bâbıâli, Tazminat-ı Şahsiye Komisyonu’nu kurdu. Divan-ı Muhasebat Reisi Hasan Fehmi Paşa, Bâbıâli Hukuk Müşaviri İbrahim Bey ve Mahkeme-i Temyiz Azası Haydar Ali Efendi’den oluşan komisyona ecnebiler de tazminat taleplerinin karşılanması için müracaat ettiler. Tesalya, Selanik ve Yanya vilayetlerinde emlak ve emvallerinin zarar gördüğünü beyan ettiler. Komisyon, 100.000 liradan Yunan vatandaşları haricindekilerin yararlanmasını kısıtlayan bir hüküm olmadığından taleplerin değerlendirilmesi gerektiği kanaatini taşıyordu. Yalnız talep edilen tutarlar fahiş görüldüğünden, ödenecek meblağların incelemeler sonrası netleştirilmesi ve talepte bulunanların isimlerinin listeye eklenmesine karar verildi.57
Tablo 5: Tazminat Talep Eden Ecnebilerin İsim, Tabiiyet, Tazminat Talepleri58



Mevkii ve Hasar Sebebi

İkamet ettiği Yenişehir’deki hanesi Arnavut başıbozuk neferler
tarafından tamamen yağma edildiği iddia ediliyordu. Osmanlı askerlerinin koruması altında olan bu mahalde gasp edilen eşyalarının geri alınması için yapılan müracaattan sonuç alınamamıştı. Kütüphanesinde bulunan nadir eserler için ayrıca bir meblağ talep ediliyordu.





Mevkii ve Hasar Sebebi

Preveze’deki emlakının kapı ve pencereleriyle kilisede bulunan tasvir
ve saireye Osmanlı askerlerince zarar verildiği iddiasıyla birlikte, Osmanlı zabıtlarının gözü önünde gerçekleştiği iddia edilen zarardan Bâbıâli doğrudan sorumlu tutuluyordu.





olarak 100 bin lira da Yunan kuvvetlerinin zarar verdiği halka ödenecekti. Bkz: M. Hülagü, Osmanlı-Yunan Savaşı Abdülhamid’in Zaferi, s. 179-186.
55 BOA, Yıldız Tahrirat-ı Ecnebiye ve Mabeyn Mütercimliği. 39/16, 3 Temmuz 1897.
56 BOA, BEO. 1052/78841, 12 Aralık 1897.
57 BOA, MV. 101/37, 20 Aralık 1900.
58 BOA, BEO. 1603/120171, 2 Ekim 1900.

[eyuphuseyin]

Mevkii ve Hasar Sebebi Narda köprüsü civarındaki bahçesindeki ağaçlara Osmanlı askerlerince zarar verildiğini iddia ediyordu.




Mevkii ve Hasar Sebebi

Hazine-i Hassa’dan kiralamış olduğu Tırhala’daki Voyvoda ve
Tırnova’da bulunan Kabil Ağa, Ortacılar, Tırnova ve Garacovali çiftliklerinde savaştan dolayı meydana gelen hasarın karşılanmasını talep ediyordu.



Mevkii ve Hasar Sebebi Tırnova kazasında sahip oldukları hanenin Osmanlı askerlerince
tamamen tahrip edildiğini iddia ediyordu.




Mevkii ve Hasar Sebebi



Açıklama

Tesalya’nın muhtelif mahallerinde sahip olduğu 28 adet çiftliğe
özellikle Osmanlı askerlerinin zarar verdiğini iddia ediyordu.

Bu konuda Osmanlı askerlerinin Tesalya’yı tahliye etmesinden sonra mahalli hükümete müracaat edilerek, hasarın özellikle Osmanlı askerleri tarafından verildiğini belirten onaylı bir evrak alınmıştı. Söz konusu evrak, Bâbıâli tarafından talep edildiğinde ibraz edilmek üzere İtalyan sefaretine teslim edilmişti.





Mevkii ve Hasar Sebebi

Ermiye’nin bir Yunan savaş gemisi tarafından topa tutulduğu esnada
Limri’ye firar ettiklerinden, geride bıraktıkları fabrika ve şahsi eşyalarına verilen zarardan dolayı tazminat talep ediyordu.





Mevkii ve Hasar Sebebi

Selanik’te yaşayan Fernandez, Papas köprüsü ile Veliko Govar
iskelesindeki depolarında mevcut kereste ve kömürün Yunan donanması tarafından tahrip edilmesi nedeniyle zararının karşılanmasını istiyordu.



Mevkii ve Hasar Sebebi Çatalca kazasında sahip olduğu çiftliğe Osmanlı askerlerince zarar
verildiğini iddia ediyordu.
Lazarov, 10.176 lira talep ettiği halde İngiliz sefaretinin gönderdiği memurun incelemesi sonucunda 750 liralık hasar/zarar tespiti

Açıklama

yapılmıştı. Londra’daki Hukuk Müşavirliği ise de bu miktarı da fazla bularak 200 Lira daha düşürmüştü.






Mevkii ve Hasar Sebebi

Hemşiresiyle ortak oldukları Stuvinya Gramatiçe ve Gramiyu’daki
çiftliklerde, Osmanlı askerlerinin ihtiyaçlarını karşılamak için hayvanlarına ve ekinlerine el konulduğunu iddia ediyordu. Ayrıca ısınmak için hane kaplamaları, pencereleri ve kapıları sökülüp götürülmüştü. Bundan da Osmanlı askerlerini sorumlu tutmaktaydı. Toplam masraf 10.650 lira olup, madam Seun’un payına düşen kısım talep edilmektedir.





Mevkii ve Hasar Sebebi

Biri Papas köprüsünde diğeri Baldama nehri membaında inşa edilecek
olan iki köprüye gerekli alet ve edevata Osmanlı askerlerince el konulduğunu iddia ediyordu.

[eyuphuseyin]

Thedore Mavrokordato Rusya 10.333 Lira
Mevkii ve Hasar Sebebi Tesalya’da sahip olduğu Uzunkaralar çiftliğine Osmanlı askerleri
tarafından hasar verildiği iddia ediliyordu..
Açıklama Bu miktarın ödenmesi Osmanlı hükümetince kabul edilmiştir.

Mevkii ve Hasar Sebebi Loros’daki ticaret evi şubesinde Osmanlı askerleri tarafından gasp
yapıldığı iddia ediliyordu.

Mevkii ve Hasar Sebebi Şikâyette bulunmuş ancak zararı henüz zararı tespit edilmediğinden
inceleme sonucu beklenmekteydi.


Sonuç
1897 Türk-Yunan Savaşı, Osmanlı Devleti için bir zorunluluktu. Osmanlılar, savaş öncesinde Avrupa devletlerini Yunanistan’ın saldırılarına karşı önlem almaları için defalarca uyarmasına ve savaşın sorumluluğunu kabul etmeyeceğini bildirmesine rağmen kendisini savunmak için karşı harekâta başlamıştı. Yunanistan’ın sürekli arkasında duran Avrupa devletleri bu defa doğrudan yardım etmediler. Bu ortamda Osmanlı Devleti, yaklaşık bir ayda Tesalya’yı kontrolüne aldı. Ancak barış görüşmelerinde Türk tarafı, karşısında Yunanistan yerine Avrupa devletlerini buldu. Yapılan görüşmelerde savaşı başlatan Yunanistan adeta korundu. Aralarında savaş tazminatının da olduğu Osmanlıların çoğu talepleri, Avrupa düzeninin bozulmaması ve Yunanistan’ın ekonomisi gerekçe gösterilerek reddedildi.
1897 savaşının Osmanlı Devleti’ne maliyeti en az 12 milyon liraydı. Buna rağmen Osmanlılar, 10 milyon lira tazminat talep ettiler. Fakat Avrupa devletleri
4 milyon lira ödenmesini uygun buldular. Buna 100.000 lira da Yunan kuvvetlerince verilen zarar dolayısıyla halka ödenecek miktar ilave edildi. Osmanlı Devleti, Tesalya’yı boşaltmak şartıyla dört taksitte ödenecek tazminatı kabul etmek zorunda kaldı. Ancak anlaşmanın uygulanması aşamasında beklemediği bir durumla karşılaştı. Gerek Tesalya’da gerekse Osmanlı vilayetlerinde yaşayan ecnebiler, mülklerine zarar verildiği gerekçesiyle Bâbıâli’den tazminat talep etmeye başladılar. Kimisi Osmanlı askerlerini suçlarken kimisi de Yunan kuvvetlerinin zarar verdiğini söylüyordu. Nitekim anlaşmada ecnebilerin zararlarının ödenmeyeceğine dair açık bir madde yoktu. Yapılan değerlendirme sonucunda Avrupa devletleriyle ilişkilerin bozulmaması için 100.000 liradan ecnebilerin de faydalanmasına karar verildi. Böylece Osmanlı Devleti, savaş tazminatı olarak almış olduğu meblağla ecnebilerin zararlarını ödemek zorunda kaldı. Bir diğer ifade ile Türkler, savaşın galibi; barışın mağlubu oldular.